در لابلاي روايات مختلف، اهل بيت عليهم السلام به عنوان مخزن علم و محل اسرار الهى، معادن و سرچشمههاى دانش و حكمت، زنده كننده علم و از بين برنده جهل و نيز وارثان انبياء و... ياد شده اند.
دريافت از پيامبر اكرم(ص)، ارتباط با فرشتگان، منابع مكتوب خاصي كه در اختيار امام است و طريق الهام از جمله منابع علمي امام شمرده شده است.
در حديث آمده است كه شخصي از امام صادق(ع) پرسيد شما از كجا به سؤالات جواب مي دهيد؟ فرمود: «هر پاسخي كه به تو مي دهم از رسول خدا (صلي الله عليه و آله) است.»
همانطور كه گفتيم از آنجا كه امام متصل به منبع وحي الهي و علم خدايي است سخن گفتن و آشنايي به زبانهاي گوناگون مي تواند يكي از جلوه هاي علمي آن بزرگواران باشد و قطره اي از علم بيكران آنها تلقي شود.
علم امام بي منتهاست!
در كتب روايي به نقل از يكى از اصحاب حضرت علىّ بن موسى الرّضا عليه السلام به نام علىّ بن ابى حمزه بطائنى آمده است كه: روزى در محضر مبارك آن حضرت بودم كه تعداد سى نفر غلام حبشى در آن مجلس وارد شدند. پس از ورود، يكى از ايشان به زبان و لهجه حبشى با امام رضاعليه السلام سخن گفت و حضرت نيز به زبان حبشى و لهجه محلّى خودشان پاسخ او را بيان نمود و لحظاتى با يكديگر به همين زبان سخن گفتند.
آن گاه حضرت مقدارى پول - درهم - به آن غلام عطا نمود و مطلبى را نيز به او فرمود و سپس همگى آن ها حركت كردند و از مجلس خارج شدند.
من با حالت تعجّب به آن حضرت عرضه داشتم : ياابن رسول اللّه ! فدايت گردم ، مثل اين كه با اين غلام به زبان حبشى و لهجه محلّى صحبت مى فرمودى ؟!
او را به چه چيزى امر نمودى ؟ امام عليه السلام فرمود: آن غلام را در بين تمام همراهانش ، عاقل و با شخصيّت ديدم ، لذا او را برگزيدم و ضمن تذكّراتى ، به او توصيه كردم تا كارها و برنامه هاى ساير غلامان و دوستان خود را بر عهده گيرد و در حقّ آن ها رسيدگى كند؛ و نيز هر ماه مقدار سى درهم به هر كدام از ايشان بپردازد.
و او نيز نصايح مرا پذيرفت ؛ و مقدار دراهمى به او دادم تا بين دوستانش طبق توصيه تقسيم نمايد.
بعد از آن ، امام رضا عليه السلام افزود: امام ، علومش بى منتها است ؛ و هر كسى نمى تواند به تمام مراحل علمى و اطّلاعات او دست يابد.
همسخني با روميان و هندوها و فارسيان و ترك زبان ها
در روايت ديگري آمده است كه شخصي به نام ابواسماعيل سندي از هند به دنبال حجت خدا آمده بود. او را به حضرت رضا عليه السلام راهنمايي كردند.
وي مي گويد: من نزد حضرت عليه السلام رفتم اما عربي نمي دانستم، به زبان سندي سلام كردم، حضرت عليه السلام به زبان خودم پاسخ داد. با حضرت عليه السلام سخن گفتم و او به زبان خودم با من سخن مي گفت؛ گفتم: به دنبال حجت خدا در عرب آمده ام.
فرمودند: منم آن (حجت خدا) هر چه مي خواهي بپرس.
من مسائل خود را پرسيدم و حضرت عليه السلام به زبان خودم پاسخ داد.
در شهر بصره وقتي يكي از مخالفان به نام عمروبن هدّاب از ايشان خواست تا ادّعاي خود را در مورد دانستن هر زبان ثابت كند و با روميان و هندوها و فارسيان و ترك زبان ها كه در شهر هستند سخن گويد، حضرت عليه السلام فرمودند: آن ها را بياوريد.
عده اي از اهل زبان هاي گوناگون را آوردند و حضرت با همه آن ها به گونه اي روان سخن گفتند كه همگي به دانش و فصاحت حضرت اعتراف كردند و مردم از ديدن اين منظره شگفت زده شدند. زيرا واضح بود كه حضرت رضا عليه السلام هرگز در اين مورد استادي نديده و نزد كسي زبان هاي گوناگون را ياد نگرفته و با اين افراد در مدينه معاشرتي كه سبب يادگيري اين همه زبان با اين فصاحت باشد، نداشته اند.
به ما فصل الخطاب داده شده است
مرحوم شيخ صدوق ، شيخ حرّعاملى و ديگر بزرگان به نقل از اباصلت هروى حكايت مي كنند: يكي از روزها به آن حضرت عرض كردم : ياابن رسول اللّه ! شما چگونه به همه زبان ها و لغت ها آشنا شده اى ؛ و اين چنين ساده ، مكالمه مى نمايى ؟
امام عليه السلام فرمود: اى اباصلت ! من حجّت و خليفه خداوند متعال هستم و پروردگار حكيم كسى را كه مى خواهد بر بندگان خود حجّت و راهنما قرار دهد، او را به تمام زبان ها و اصطلاحات آشنا و آگاه مى سازد، كه زبان عموم افراد را بفهمد و با آن ها سخن گويد؛ و بندگان خدا بتوانند به راحتى با امام خويش سخن گويند.
امام رضا عليه السلام افزود: توجّه داشته باش كه همانا امام و علوم او، همچون درياى بى منتهايى است كه پايان ناپذير باشد و درون آن مملوّ از انواع موجودات و جواهرات گوناگون خواهد بود و چون پرنده اى قطره اى از آب آن را بردارد، چيزى از آب آن كم نخواهد شد.
سپس امام رضا عليه السلام افزود: آيا فرمايش اميرالمؤمنين ، امام على عليه السلام را نشنيده اى كه فرمود: به ما اهل بيت (ع) فصل الخطاب عنايت شده است .
و بعد از آن ، اظهار نمود: فصل الخطاب يعنى ؛ معرفت و آشنائى به تمام زبان ها و اصطلاحات مردم ؛ و بلكه عموم خلايق در هر كجا و از هر نژادى كه باشند.
- شنبه ۲۱ آذر ۹۴ | ۱۶:۴۷ ۲۶۴ بازديد
- ۰ نظر